De kamer denkt in 2035 twee nieuwe kerncentrales te hebben.

🚨 Nederland droomt van twee kerncentrales in 2035... maar is dat wel slim? 🚨
De politiek roept het vol vertrouwen: in 2035 moet Nederland twee nieuwe kerncentrales rijker zijn. Maar wie goed kijkt naar hoe kerncentrales écht worden gebouwd, hoe het in andere landen gaat en hoe Nederland normaal gesproken met grote plannen omgaat, ziet al snel: dit klinkt te mooi om waar te zijn.

Twee kerncentrales in Nederland?

Op papier klinkt het fantastisch. Twee grote kerncentrales in Nederland, die duizenden huishoudens van stroom kunnen voorzien zonder dat er CO₂ vrijkomt. Dat zou goed zijn voor het klimaat, voor onze energiezekerheid én voor de economie. De ministers en Kamerleden lijken het serieus te menen: dit moeten we doen vóór 2035. Maar als je even verder kijkt, komt er een grote vraag boven tafel: hoe realistisch is dit eigenlijk?

In Tsjechië doen ze er 23 jaar over

Laten we eens naar Tsjechië kijken. Dat land begon al in 2015 met de voorbereiding van een nieuwe kerncentrale. Alles werd opgestart: plannen maken, vergunningen regelen, locaties bepalen, onderzoeken uitvoeren en contracten tekenen. En weet je wanneer die centrale klaar moet zijn? In 2038. Dat is 23 jaar later! En dan hebben we het nog niet eens over vertragingen gehad. Dus stel je voor dat Nederland in 2025 pas écht begint… en dan in 2035 al twee centrales af wil hebben. Dat lijkt wel een droomwereld.

Er moeten eerst eindeloos veel onderzoeken komen

Voordat er ook maar één schop de grond in mag, moeten er jarenlang onderzoeken worden gedaan. Waar kan de kerncentrale veilig staan? Wat doet het met het milieu? Hoe zit het met dieren, water en natuur? Is de ondergrond stabiel genoeg? Hoe zit het met de veiligheid van omwonenden? En wat doen we met het radioactieve afval dat honderden jaren gevaarlijk blijft? Elk van deze vragen vereist dikke rapporten, onafhankelijke wetenschappers en lange vergaderingen. Pas als al die onderzoeken positief zijn afgerond, mag er misschien begonnen worden met bouwen. En ja, ook dáár gaat in Nederland vaak veel tijd overheen.

Wat doet een kerncentrale eigenlijk?

Misschien vraag je je af: wat doet zo'n kerncentrale nou precies? Een kerncentrale maakt elektriciteit. Dat doet hij niet met gas of kolen, maar met kernsplijting. Dat betekent dat hele kleine deeltjes (atomen) uit elkaar worden gehaald. Daarbij komt ontzettend veel warmte vrij. Die warmte zorgt ervoor dat water wordt omgezet in stoom. En die stoom laat een enorme turbine draaien die elektriciteit opwekt. Het lijkt een beetje op hoe een stoomtrein vroeger werkte, maar dan veel moderner. En het voordeel: er komt geen CO₂ vrij bij het opwekken van de stroom.

Tsjernobyl: een waarschuwing uit het verleden

Als je het over kernenergie hebt, kun je niet om Tsjernobyl heen. In 1986 ging het daar gruwelijk mis. Een kerncentrale ontplofte, en er kwam heel veel radioactieve straling vrij. Dat is een soort onzichtbare, gevaarlijke straling die mensen en dieren ziek maakt. Duizenden mensen moesten vluchten, hele dorpen zijn nooit meer bewoond. En vandaag de dag is de omgeving van Tsjernobyl nog steeds verboden gebied. Dat ongeluk maakt veel mensen bang voor kerncentrales. En dat is logisch: als het fout gaat, gaat het ook echt fout.

Is het tegenwoordig dan wél veilig?

Ja en nee. Kerncentrales zijn tegenwoordig veel beter beveiligd. Er zijn noodsystemen, controles, dikke muren, en alles wordt regelmatig getest. De kans op een ramp zoals in Tsjernobyl is heel klein. Maar nul is het nooit. Ook in Japan ging het in 2011 mis bij de kerncentrale van Fukushima, na een zware aardbeving en tsunami. Dus ja, het is veiliger dan vroeger, maar nog steeds niet zonder risico's.

Nederland stelt alles altijd uit

En dan is er nog iets typisch Nederlands: uitstelgedrag. Of het nou gaat over het bouwen van huizen, het aanpakken van stikstofproblemen, het verbeteren van het spoor of het aanleggen van nieuwe wegen – bijna alles loopt vertraging op. Er wordt eindeloos vergaderd, plannen worden aangepast, mensen maken bezwaar, en dan moet alles weer opnieuw. Denk jij dat dat bij kerncentrales anders gaat? Wij niet. Nederland staat gewoon niet bekend als een land dat snel zulke grote projecten afrondt. We praten liever eerst tien jaar over de kleur van de voordeur.

Waarom wil Nederland eigenlijk kerncentrales?

Toch willen we het. Want kernenergie zorgt voor veel stroom zonder CO₂-uitstoot. En we willen juist minder afhankelijk zijn van kolen, gas en olie. Vooral sinds de oorlog in Oekraïne en de hoge gasprijzen is er haast bij. Windmolens en zonnepanelen helpen, maar zijn afhankelijk van het weer. Kerncentrales leveren dag en nacht stroom. Dat maakt ze aantrekkelijk. Maar aantrekkelijk is niet hetzelfde als haalbaar...

Dromen versus doen

Het is goed dat de overheid plannen maakt. En het is slim om te zoeken naar manieren om het klimaat te helpen. Maar plannen zijn nog geen werkelijkheid. Een kerncentrale bouwen is ingewikkeld, duur en langzaam. En als je dan ook nog twee tegelijk wilt bouwen, moet je wel héél goed weten waar je aan begint. De plannen zijn er, maar de praktijk laat vaak wat anders zien.

Wat gaat de toekomst brengen?

Misschien komen er in de toekomst toch kerncentrales in Nederland. Misschien zelfs meer dan twee. Maar of dat al in 2035 gaat lukken? De kans is klein. Waarschijnlijk zullen we in 2035 nog midden in de voorbereiding zitten, of misschien nét begonnen zijn met bouwen. Tot die tijd moeten we het vooral hebben van windmolens, zonnepanelen, slimme batterijen en misschien zelfs waterstof. En natuurlijk: een flinke dosis geduld.

📰 Geschreven door: Jan Baarssen
Voor De Jeugdkrant, editie mei 2025